Graniet ziet er prachtig uit in je keuken of badkamer, maar het schoonmaken ervan kan best een uitdaging zijn. Je wilt natuurlijk dat je granieten werkblad of vloer er altijd perfect uitziet, maar verkeerde producten kunnen meer schade aanrichten dan je denkt. Na jaren ervaring met het schoonmaken van granieten oppervlakken kan ik je vertellen: het draait allemaal om de juiste aanpak.
Het belangrijkste wat je moet weten? Graniet is een natuursteen die bijzondere zorg nodig heeft. Te agressieve schoonmaakmiddelen kunnen permanent schade veroorzaken, terwijl de verkeerde techniek vlekken juist dieper in de steen drukt. Maar geen zorgen – met de juiste kennis en materialen houd je je graniet jarenlang mooi.
Waarom graniet anders is dan andere oppervlakken
Graniet ontstaat diep onder de aardkorst door langzame afkoeling van magma, wat zorgt voor die karakteristieke gespikkelde uitstraling. Maar wat veel mensen niet beseffen, is dat graniet eigenlijk best poreus is. Vooral lichtere varianten zoals wit graniet kunnen vloeistoffen opnemen als een soort steen-spons.
Die porositeit betekent dat gemorste wijn, olie of koffie niet gewoon op het oppervlak blijft liggen. Ze dringen binnen enkele minuten de steen in als je er niks aan doet. Ik heb weleens een klant gehad die een rode wijnvlek drie dagen liet zitten – die zat zo diep dat we er een speciale pasta voor moesten maken om hem eruit te trekken.
Het tweede punt is dat graniet gevoelig is voor zuren. Schoonmaakmiddelen met azijn, citroensap of zelfs sommige allesreinigers kunnen matte plekken veroorzaken die je niet meer wegkrijgt met gewoon poetsen. Die schade zie je vooral goed in kunstlicht – dan lijkt het alsof er water op je werkblad staat, maar het droogt nooit op.
De dagelijkse schoonmaakroutine die echt werkt
Voor de dagelijkse schoonmaak houd ik het simpel: warm water en een neutrale zeep. Ik gebruik altijd een paar druppels afwasmiddel in een emmer warm water. Geen fancy producten nodig – gewone afwasmiddel werkt prima zolang het maar geen agressieve toevoegingen heeft.
Mijn werkwijze is altijd hetzelfde: eerst stof ik het oppervlak af met een droge microvezeldoek. Die kleine zandkorrels en kruimels kunnen anders krassen veroorzaken als je ze gaat wegvegen. Daarna maak ik het graniet schoon met de zeepoplossing en een schone microvezeldoek.
Het belangrijkste is dat je meteen droogwrijft met een katoenen theedoek. Waterdruppels die opdrogen laten kalkvlekken achter, en die zijn een stuk lastiger weg te krijgen dan je zou denken. Vooral bij donker graniet zie je die witte vlekjes meteen.
Voor de keuken doe ik dit elke dag na het koken. In de badkamer is twee keer per week meestal genoeg, tenzij je veel cosmetica gebruikt – dan zie je sneller vlekken ontstaan.
Vlekken aanpakken voordat ze permanent worden
Niet alle vlekken zijn hetzelfde, en dat merk je pas als je de verkeerde aanpak gebruikt. Olievlekken van koken zie je als donkere, iets glimmende plekken. Die pak je aan met een pasta van zuiveringszout en water – smeer het erop, plak er huishoudfolie overheen en laat het een nacht trekken.
Bij koffie- of wijnvlekken werk ik altijd met zuurstofbleekmiddel. Geen chloorbleek, want dat kan de steen aantasten. Maak een pasta van zuurstofbleekpoeder en water, breng het aan en dek af met vochtige doek. Na 24 uur is de vlek meestal verdwenen.
Het lastigste zijn roestvlekken, vooral rond kranen of waar metalen voorwerpen hebben gestaan. Hiervoor heb ik speciale roestverwijderaars voor natuursteen. Gewone roestverwijderaars zijn vaak te zuur en beschadigen het graniet permanent.
Een tip die ik vaak geef: test elke behandeling eerst op een onopvallende plek. Ik doe dit altijd bij de rand onder een kastje of in een hoekje. Graniet kan per soort verschillend reageren.
De grondige schoonmaak die je graniet nieuw laat lijken
Een paar keer per jaar verdient je graniet een grondige beurt. Dan gebruik ik een speciale natuursteenreiniger die dieper schoonmaakt dan gewone zeep. Deze reinigers zijn ontworpen om opgehoopte zeeprestes en vetfilms weg te halen zonder de steen te beschadigen.
Ik breng de reiniger aan op kleine delen tegelijk – ongeveer een halve vierkante meter. Laat het 5-10 minuten intrekken en wrijf dan met een zachte borstel in cirkelvormige bewegingen. Daarna goed naspoelen met schoon water en direct drogen.
Als je graniet er dof uitziet ondanks grondige reiniging, kan het zijn dat de beschermlaag weg is. Dan zie je dat water niet meer parelt maar meteen wordt opgenomen. In dat geval moet je eerst impregneren voordat je verder gaat met schoonmaken.
Net zoals bij het schoonmaken van meubels is regelmatig onderhoud hier ook de sleutel tot langdurig succes.
Bescherming die echt beschermt
Impregneren is geen luxe maar een noodzaak voor graniet. Ik gebruik altijd impregneerproducten op waterbasis omdat die diep in de steen trekken en een onzichtbare barrière vormen. Producten op oliebasis kunnen het graniet donkerder maken – niet altijd wat je wilt.
Voor het impregneren moet het graniet eerst helemaal schoon en droog zijn. Ik plan dit altijd op een droge dag zodat de steen minimaal 24 uur kan drogen. Breng het impregneerrmiddel aan met een microvezeldoek en werk in kleine gedeeltes.
Na het aanbrengen laat ik het product 15-20 minuten intrekken. Als er nog product op het oppervlak staat, veeg ik dat weg met een schone doek. Te veel product laat een witte waas achter die moeilijk weg te krijgen is.
De droogtijd is belangrijk – minimaal 12 uur voordat je het oppervlak weer gebruikt. Ik adviseer klanten altijd om het ‘s avonds te doen, dan kun je de volgende ochtend weer normaal koken of de wastafel gebruiken.
Wat je absoluut niet moet doen
Er zijn een paar dingen die ik mensen keer op keer zie doen die hun graniet verpesten. Azijn bijvoorbeeld – ik snap dat het een populair huismiddeltje is, maar op graniet werkt het als een soort zuur dat kleine putjes veroorzaakt. Eenmaal aangetast krijg je dat er niet meer uit.
Schuurmiddelen zijn ook een no-go. Ik zie vaak mensen met schuursponsjes in de weer omdat ze denken dat graniet wel tegen een stootje kan. Klopt, maar niet tegen herhaald schuren. Zelfs die groene kantjes van gewone sponsjes kunnen op den duur krasjes veroorzaken.
Let ook op met hete pannen. Graniet kan wel tegen hitte, maar plotselinge temperatuurswisselingen kunnen scheurtjes veroorzaken. Ik gebruik altijd onderzetters – dat voorkomt ook vlekken van pannenbodems.
Tot slot: gebruik nooit gewone allesreinigers op graniet. Die zijn vaak te alkalisch of bevatten ammoniak. In het begin merk je misschien niks, maar na een tijdje wordt je graniet dof en verliest het zijn natuurlijke glans.
Wanneer je professionele hulp nodig hebt
Soms is zelf schoonmaken niet genoeg. Als je diepe krassen hebt van messen of zware voorwerpen, dan moet het graniet opnieuw gepolijst worden. Dat is echt specialistenwerk met professionele machines.
Ook bij heel oude vlekken die er al maanden of jaren inzitten, schakel ik soms hulp in. Zij hebben speciale extractieproducten en technieken die wij als gewone schoonmakers niet hebben.
Herken je dat je graniet zijn glans verliest ondanks goed onderhoud? Dan is waarschijnlijk professioneel herstel nodig. Zelf proberen met polijstmiddelen kan het alleen maar erger maken.
Graniet schoonmaken is eigenlijk niet zo ingewikkeld als je de basisregels volgt. Gebruik neutrale producten, werk vlekken meteen weg en zorg voor goede bescherming. Doe je dat consequent, dan heb je jaren plezier van je mooie granieten oppervlak. En vergeet niet: bij twijfel altijd eerst testen op een onopvallende plek!
5 Meest Relevante FAQ’s over het Schoonmaken en Onderhouden van Graniet
1. Hoe vaak moet ik mijn granieten aanrechtblad impregneren?
De frequentie hangt af van het type graniet en gebruik. Lichtere granieten vragen vaker onderhoud – gemiddeld elke 6 tot 12 maanden. Voer regelmatig de watertest uit: sprenkel water op het oppervlak. Als het binnen 15–30 minuten donker wordt, is impregneren nodig. Gebruik een kwalitatieve impregneermiddel op waterbasis voor langdurige bescherming.
2. Kan ik azijn of citroensap gebruiken om graniet te desinfecteren?
Nee, vermijd absoluut azijn en citroensap. Deze veroorzaken onherstelbare matte vlekken. Voor desinfectie meng je 4 eetlepels 70% isopropylalcohol met 1 liter lauw water en 4 druppels pH-neutraal afwasmiddel. Spray op, laat 3–5 minuten intrekken en veeg weg met een microvezeldoek.
3. Hoe verwijder ik hardnekkige kalkaanslag of mineraalvlekken?
Gebruik een baking soda-pasta: maak een dikke pasta van zuiveringszout en water, smeer op de vlek, dek af met vershoudfolie en laat 24 uur intrekken. Verwijder de pasta en spoel na. Bij diepe vlekken herhaal je dit proces. Schraap nooit met scherpe voorwerpen.
4. Is het schadelijk om hete pannen direct op graniet te zetten?
Gebruik altijd een onderzetter. Hoewel graniet hittebestendig is, kunnen plotselinge temperatuurswisselingen microscopische scheurtjes veroorzaken. De impregneerlaag beschadigt al bij 450–500°C, wat tot vlekgevoeligheid leidt. Bovendien houdt de steen hitte vast en kan brandwonden veroorzaken.
5. Hoe herstel ik krassen of doffe plekken in mijn graniet?
Voor dofheid gebruik je een granietpolijstmiddel om de glans te herstellen. Voor krassen polijst je met een droge microvezeldoek in cirkelvormige bewegingen. Bij diepe krallen schakel je een professional in die het oppervlak polijst met diamantgereedschap, waarna re-impregneren essentieel is.
