Weet je dat gevoel wanneer je puimsteen na een paar keer gebruiken niet meer zo lekker aanvoelt? Of erger nog, wanneer het begint te ruiken? Dat komt omdat puimsteen, ondanks zijn geweldige schurende eigenschappen, eigenlijk een waar paradijs is voor bacteriën en vuil. Die poreuze structuur waar we zo van houden omdat het zo effectief is, zorgt er ook voor dat alle mogelijke troep zich er diep in nestelt.
Ik kom dit probleem constant tegen bij mensen die hun puimsteen eigenlijk prima gebruiken, maar geen idee hebben hoe ze het ding schoon moeten houden. Het resultaat? Een steen die na een paar weken gewoon vies is en niet meer goed werkt. Zonde, want met de juiste aanpak blijft je puimsteen maandenlang als nieuw.
Waarom puimsteen zo snel vies wordt
Puimsteen is ontstaan uit vulkanische as die snel is afgekoeld. Door die ontstaans-geschiedenis zit het vol met kleine holletjes – perfect voor schuren, maar ook perfect voor het vasthouden van vuil. Als je een puimsteen gebruikt op je voeten, blijven er huidschilfers achter. Gebruik je het voor de oven? Dan houdt het vetresten vast.
Het probleem wordt nog erger als je de steen nat opbergt. Dan krijg je binnen een paar dagen al een muffe geur, en binnen een week kunnen er echt bacteriën gaan groeien. Ik heb mensen gezien die hun puimsteen gewoon onder de douche laten liggen – dan kun je hem na een maand echt weggooien.
Direct na gebruik: de belangrijkste stap
Spoelen is het allerbelangrijkste wat je kunt doen. Meteen na gebruik, onder lauw stromend water. Niet koud – dat sluit de poriën te veel – en niet kokend heet, want dan krijg je andere problemen. Gewoon lekker lauw water uit de kraan.
Terwijl je spoelt, wrijf je met je duim over het oppervlak. Je zult zien dat er nog best wat rotzooi uitkomt. Soms gebruik ik een oude tandenborstel om in de diepere groeven te komen, vooral als ik de steen heb gebruikt voor hardnekkige klussen.
Na het spoelen moet je de steen volledig laten drogen. Ik hang mijn puimsteen altijd op aan het touwtje (als je er een hebt) of leg hem op een plek waar lucht eromheen kan. Nooit in een afgesloten bakje of la – dat is vragen om problemen.
Wekelijkse diepe reiniging met azijn
Eens per week geef ik mijn puimsteen een grondige behandeling met azijn. Dat klinkt misschien overdreven, maar geloof me, het werkt echt. Azijn komt door zijn lage pH-waarde overal bij en doodt bacteriën effectief af.
Maak een oplossing van gelijke delen witte azijn en water. Leg je puimsteen erin en laat het een half uur weken. Je zult zien dat er nog steeds vuil uitkomt, ook al dacht je dat hij schoon was. Na het weken spoel je hem goed af onder de kraan.
De azijngeur trekt snel weg, dus daar hoef je je geen zorgen over te maken. Wat wel belangrijk is: gebruik alleen witte azijn, geen balsamico of andere gekleurde varianten. Die kunnen vlekken achterlaten.
Baking soda voor hardnekkige gevallen
Soms heb je te maken met echt hardnekkige troep. Denk aan ingebakken vet als je je puimsteen gebruikt hebt voor ovenreiniging, of heel veel eeltschilfers na een intensieve voetbehandeling. Dan grijp ik naar baking soda.
Maak een pasta van drie delen baking soda en één deel water. Smeer dit over je puimsteen en laat het tien minuten zitten. De baking soda trekt vuil uit de poriën en helpt bij het afbreken van vettige resten.
Daarna pak je een zachte borstel of spons en schrobt je voorzichtig. Niet te hard, want puimsteen is breekbaarder dan je denkt. Ik heb er wel eens een kapot geschrobd door te enthousiast te zijn.
Kokend water voor complete desinfectie
Als je je puimsteen gebruikt hebt voor iets waar je echt zeker wilt zijn dat alle bacteriën dood zijn, kun je hem koken. Breng een pan water aan de kook en leg je puimsteen erin voor vijf tot tien minuten.
Dit doe ik niet elke week, want het is niet nodig en het kan de steen op den duur wat broos maken. Maar als iemand anders je puimsteen heeft gebruikt, of als je hem gebruikt hebt op een wond of zo, dan is het wel prettig om hem even te koken.
Let op: laat de steen eerst afkoelen voordat je hem uit het water haalt. Een hete puimsteen kan barsten als je hem te snel afkoelt.
Speciale reinigingsproducten
Er zijn ook speciale reinigingsproducten voor puimsteen te koop, zoals Bims-Sep. Deze zijn vooral handig als je je puimsteen professioneel gebruikt of als je extra zekerheid wilt over desinfectie. Zelf gebruik ik ze niet zo vaak, want azijn en baking soda doen het werk meestal prima.
Als je wel voor een speciaal product kiest, lees dan goed de gebruiksaanwijzing. Sommige zijn behoorlijk sterk en kunnen de steen aantasten als je ze verkeerd gebruikt.
Goed drogen en opbergen
Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: een puimsteen moet helemaal droog zijn voordat je hem opbergt. Zelfs een beetje vocht kan zorgen voor bacteriegroei en nare geuren.
Ideaal is een plek met goede ventilatie. Ik heb mijn puimsteen altijd in de badkamer hangen aan het touwtje. Sommige mensen leggen hem op een handdoek, maar dan moet je er wel voor zorgen dat je die handdoek regelmatig verschoont.
Bewaar je puimsteen nooit in een plastic zakje of gesloten doosje. Dan krijg je gegarandeerd problemen. Als je hem mee wilt nemen op reis, zorg dan dat hij in elk geval droog is voordat je hem inpakt.
Wanneer moet je een nieuwe puimsteen kopen
Ook met de beste zorg gaat een puimsteen niet eeuwig mee. Er zijn een paar signalen dat het tijd is voor een nieuwe. Scheurtjes zijn het duidelijkste teken – als je steen barsten vertoont, kan hij tijdens gebruik uit elkaar vallen.
Een andere indicator is de effectiviteit. Als je merkt dat je puimsteen gewoon niet meer zo goed werkt als vroeger, ook na grondige reiniging, dan is hij waarschijnlijk versleten. De schurende korreltjes zijn dan afgesleten.
Qua tijdsduur: bij normaal gebruik gaat een puimsteen zo’n drie tot zes maanden mee. Als je hem heel intensief gebruikt, kan het sneller zijn. Bij weinig gebruik kan hij langer meegaan.
Handige tips uit de praktijk
Een paar dingen die ik door de jaren heen heb geleerd: week je puimsteen altijd even voor gebruik. Een droge puimsteen is veel te agressief en kan schade aanrichten. Maar dit wist je waarschijnlijk al.
Deel je puimsteen nooit met anderen. Dat is gewoon niet hygiënisch, ook al reinig je hem goed. Iedereen z’n eigen puimsteen, dat is veel veiliger.
Als je je puimsteen gebruikt voor verschillende doeleinden – bijvoorbeeld zowel voor je voeten als voor huishoudelijke klusjes – overweeg dan om er twee aan te schaffen. Dat voorkomt kruisbesmetting.
Ben je ook benieuwd hoe je andere buitenartikelen schoonmaakt? Lees hier onze andere blog over markiezen schoonmaken.
Natuurlijke alternatieven
Naast azijn en baking soda zijn er nog andere natuurlijke middelen die goed werken. Citroensap werkt ook prima voor desinfectie en geeft een frisse geur. Meng het met wat grof zout voor extra schurende werking.
Sommige mensen zweren bij waterstofperoxide, maar daar ben ik wat voorzichtiger mee. Het werkt wel, maar kan je puimsteen op den duur bleken of zwakker maken.
Tea tree olie is ook een optie – een paar druppels in je spoelwater helpen tegen bacteriën. Maar let op: gebruik niet te veel, want het kan je huid irriteren bij het volgende gebruik.
Veelgemaakte fouten
De grootste fout die ik zie is dat mensen hun puimsteen gewoon laten liggen na gebruik. Geen spoeling, geen drogen, gewoon laten liggen. Dan vraag je om problemen.
Een andere fout: te hard schrobben bij het schoonmaken. Puimsteen lijkt stevig, maar is eigenlijk best kwetsbaar. Zachte, cirkelende bewegingen zijn veel effectiever dan hard schrobben.
En dan nog dit: veel mensen denken dat hoe heter het water, hoe beter. Maar kokend water gebruik je alleen voor desinfectie, niet voor dagelijkse reiniging. Dat is gewoon niet nodig en kan schade veroorzaken.
Met deze tips blijft je puimsteen lang schoon en effectief. Het kost misschien wat extra tijd, maar je bespaart uiteindelijk geld omdat je hem minder vaak hoeft te vervangen. En het is gewoon veel prettiger om met een schone, frisse puimsteen te werken.
1. Hoe vaak moet ik mijn puimsteen schoonmaken?
Dagelijks: spoel direct na gebruik af onder lauw water. Wekelijks: week 30 minuten in azijn-water oplossing (50/50). Maandelijks: behandel met baking soda pasta bij hardnekkig vuil. Bij nare geuren: kook 5-10 minuten voor volledige desinfectie.
2. Kan ik zeep gebruiken om mijn puimsteen te reinigen?
Zeep is afgeraden omdat het residu achterlaat in de poriën en bacteriegroei bevordert. Gebruik liever azijn (bacteriedodend) of baking soda (vetoplossend). Bij zeepgebruik: kies neutrale variant en spoel extreem grondig na.
3. Mijn puimsteen ruikt vreemd, wat nu?
Muffe geur = bacteriegroei door vocht. Direct actie: 30 minuten weken in azijnwater, grondig spoelen en 24 uur drogen. Bij hardnekkige geur: baking soda pasta + 5 minuten koken. Preventie: altijd volledig drogen voor opslag.
4. Kan ik de puimsteen in de vaatwasser of wasmachine doen?
Nee! Hoge temperaturen en detergenten veroorzaken barsten. Mechanische wrijving leidt tot afbrokkeling. Reinig uitsluitend handmatig met lauw water, azijn of baking soda. Bewaar in ademende opbergoplossingen.
5. Hoe lang gaat een puimsteen gemiddeld mee?
3-6 maanden bij normaal gebruik. Vervang bij scheuren, verminderde werking of hardnekkige geuren. Intensief gebruik verkort dit tot 2-3 maanden. Verleng levensduur door wekelijks azijnweken, volledig drogen en voorweken vóór gebruik.