Keramische tegels zijn populair vanwege hun duurzaamheid en onderhoudsgemak, maar verkeerde schoonmaakmethoden kunnen leiden tot vlekken, waas of zelfs permanente schade. Het goede nieuws? Met de juiste aanpak krijg je je tegels moeiteloos schoon en houd je ze jarenlang mooi.
De sleutel ligt in het gebruik van pH-neutrale oplossingen en het vermijden van agressieve middelen. Azijn-water mengsels werken uitstekend tegen vet en kalkaanslag, terwijl zuiveringszout perfect is voor voegwerk. Maar let op: gebruik nooit azijn op natuursteen!
De basis van keramische tegels schoonmaken
Keramische tegels hebben een geglazuurde oppervlakte die vloeistoffen tegenhoudt. Dat maakt ze relatief makkelijk schoon te maken, maar je moet wel de juiste techniek gebruiken. Het glazuur is als een beschermlaag – behandel het verkeerd en je krijgt krassen of een doffe uitstraling.
Begin altijd met droog reinigen. Stofzuig of veeg eerst alle losse vuiltjes weg. Als je meteen nat gaat dweilen, wordt zand en stof een soort schuurpapier onder je dweil. Niet handig dus.
Daarna komt het natte werk. Gebruik lauw water met een neutrale reiniger, dweil systematisch en spoel goed na. Die laatste stap wordt vaak overgeslagen, maar is eigenlijk heel belangrijk. Zeep- of reinigersresten trekken juist nieuw vuil aan.
Welke schoonmaakmiddelen kun je het beste gebruiken
Azijn-water oplossing
Een 1:1 mengsel van witte azijn en lauw water is je beste vriend bij keramische tegels. Het lost kalkaanslag op, haalt vet weg en laat geen strepen achter. Ik gebruik dit zelf al jaren en het werkt echt fantastisch.
Dweil met de oplossing, laat het maximaal 10 minuten inwerken en spoel dan goed na. Langer laten zitten is niet nodig en kan het voegwerk aantasten. En nogmaals: nooit azijn op natuursteen zoals marmer of travertin – dat etst het oppervlak aan.
Zuiveringszout pasta
Voor hardnekkige vlekken en vies voegwerk maak je een pasta van zuiveringszout en water. Smeer het op de vervuilde plek, laat 15 minuten inwerken en schrobben dan voorzichtig met een oude tandenborstel. Vooral bij voegen werkt dit als een tierelier.
Het mooie van zuiveringszout is dat het mild schurend is zonder krassen te maken. Plus het neutraliseert geuren – handig als je huisdieren hebt of in de keuken werkt.
Professionele tegelreiniger
Voor diepere reiniging kun je kiezen voor een commerciële tegelreiniger. Verdun volgens de instructies – bij normale vervuiling 1:15, bij stevige vlekken 1:2. Test altijd eerst op een onopvallend plekje om te zien of het geen vlekken of glansverandering veroorzaakt.
Voegen grondig schoonmaken
Voegen zijn de zwakke schakel bij tegelonderhoud. Ze zijn poreus en trekken vuil en vocht aan als een magneet. Gelukkig zijn ze wel goed schoon te krijgen met de juiste aanpak.
Maak een pasta van zuiveringszout en water, breng aan op het voegwerk en laat even inwerken. Schrobben doe je met een oude tandenborstel – die komt perfect in de smalle lijnen. Voor schimmel en bacteriën voeg je wat waterstofperoxide toe aan het mengsel.
In badkamers waar het altijd vochtig is, kun je na het schoonmaken een schimmelwerende behandeling gebruiken. Dat voorkomt dat je over een paar weken weer hetzelfde probleem hebt.
Hardnekkige vlekken aanpakken
Niet alle vlekken zijn hetzelfde. Vet vraagt een andere aanpak dan roest of rode wijn. Hier zijn de beste methoden per type vlek:
Vetvlekken pak je aan met afwasmiddel en heet water. Breng het afwasmiddel puur aan, laat inwerken en spoel met water van minstens 65 graden. De hitte helpt het vet te smelten zodat het makkelijker los komt.
Roestvlekken zijn eigenlijk best lastig en vragen een speciale roestoplosser. Oxaalzuur-gebaseerde middelen werken goed, maar let op dat je handschoenen draagt. Roest komt vaak van metalen voorwerpen die lang op natte tegels hebben gestaan.
Organische vlekken zoals van rode wijn of koffie behandel je met waterstofperoxide. Dep de vlek (niet wrijven!) en laat het peroxide inwerken. Bij verse vlekken werkt dit meestal binnen een paar minuten.
Veelgemaakte fouten vermijden
Uit ervaring weet ik dat er een paar klassieke blunders zijn die bijna iedereen wel eens maakt. De grootste fout? Allesreiniger gebruiken die oliën of was bevat. Lijkt logisch, maar die middelen laten een laagje achter waar vuil aan blijft plakken.
Een andere veel voorkomende fout is het gebruik van schurende materialen. Staalwol of harde borstels krassen het glazuur. Gebruik altijd zachte microvezeldoeken of sponsen. Je tegels zullen er jaren langer mooi van blijven.
En dan het naspoelen – dit wordt zo vaak vergeten! Alle reinigingsmiddelen, ook de natuurlijke zoals azijn, moeten goed weggespoeld worden. Anders krijg je een waas dat moeilijk weg te krijgen is.
Stoomreiniging als alternatief
Een stoomreiniger kan fantastisch werken op keramische tegels. De hete stoom (rond 120-180 graden) doodt bacteriën en lost vuil op zonder chemicaliën. Vooral in badkamers waar hygiene belangrijk is, is dit een goede optie.
Maar pas op met het voegwerk! Te hete stoom of te lang op één plek kan cementen voegen verzwakken. Beweeg de stomer in een gelijkmatige beweging en test eerst op een onopvallend plekje.
Preventief onderhoud
Het beste onderhoud is voorkomen dat je tegels heel vies worden. Dagelijks droog vegen met een microvezeldoek houdt zand en stof tegen. In drukke ruimtes helpt een goede mat bij de ingang enorm – die vangt 80% van het vuil op voordat het op je tegels komt.
Veeg morsen direct op, vooral vet en gekleurde vloeistoffen. Hoe langer ze blijven zitten, hoe moeilijker ze eraf gaan. En als je merkt dat je tegels sneller vies worden, controleer dan of je wel goed naspoelt na het schoonmaken.
Trouwens, als je ook problemen hebt met andere oppervlakken rond je huis, kijk dan eens naar onze tips voor het schoonmaken van dakpannen. Want schoonmaken is overal een kwestie van de juiste aanpak.
Wanneer professionele hulp inschakelen
Soms kom je er gewoon niet uit. Bij oude cementwaas die tijdens de aanleg is achtergebleven, of bij tegels die jarenlang verkeerd zijn behandeld, kan een professional uitkomst bieden. Zij hebben speciale middelen en machines die voor particulieren niet beschikbaar zijn.
Ook bij dure natuursteen tegels die per ongeluk met azijn zijn behandeld, is professionele restauratie vaak de enige optie. Het kost wat, maar is meestal goedkoper dan alles vervangen.
Met deze tips krijg je je keramische tegels weer in topconditie. Het belangrijkste is geduld hebben en de juiste middelen gebruiken. Experimenteer niet te veel – houd je aan bewezen methoden en je tegels gaan jaren mee.