Vlekkerig behang kan je hele kamer laten lijken alsof hij aan een grondige make-over toe is. Gelukkig hoef je niet meteen naar de bouwmarkt te rennen voor nieuw behang – met de juiste aanpak krijg je de meeste vlekken en vuil gewoon weg. Ik ga je precies uitleggen hoe je verschillende soorten behang veilig schoonmaakt, zonder dat je later met beschadigingen zit opgescheept.
Welk type behang heb je eigenlijk
Voordat je aan de slag gaat, moet je eerst weten wat voor behang je hebt. Dit klinkt misschien overbodig, maar geloof me – de verkeerde aanpak kan meer schade aanrichten dan de vlek die je probeerde weg te krijgen.
Vliesbehang is tegenwoordig heel populair en bestaat uit een mengsel van cellulose en polyester. Het voelt steviger aan dan gewoon papierbehang en is meestal wat dikker. Dit type kun je voorzichtig vochtig afnemen, maar overdrijf het niet.
Vinylbehang herken je aan de plastic-achtige toplaag. Dit spul is vaak gebruikt in keukens en badkamers omdat het goed tegen vocht kan. Het goede nieuws: dit type verdraagt de meeste schoonmaakmiddelen zonder problemen.
Gewoon papierbehang is het meest kwetsbaar. Een beetje te veel water en je krijgt bubbels, scheuren of nog erger – het laat helemaal los van de muur. Hier moet je echt voorzichtig mee zijn.
Eerst altijd stofzuigen of afstoffen
Ik weet het, dit klinkt saai, maar stof weghalen is écht de eerste stap. Anders smeer je het vuil alleen maar uit over je behang. Pak een zachte borstel of een stofzuiger met een borstelkop en werk van boven naar beneden.
Voor hoge plekken gebruik ik altijd een dweil met een lange steel. Zorg dat de dweil droog is – we zijn nu nog niet aan het nat maken. Let vooral op de hoeken en langs de plinten, daar verzamelt zich vaak het meeste stof.
Een microvezeldoek werkt ook prima. Die pakt stof beter vast dan een gewone doek en laat geen pluisjes achter. Ga altijd in rechte lijnen, niet in cirkeltjes – dat drukt het stof alleen maar verder in de structuur van het behang.
Lichte vervuiling aanpakken
Voor dagelijkse viezigheid hoef je meestal niet met zware middelen aan de slag. Een licht vochtige doek doet vaak al wonderen. Maar let op – licht vochtig, niet doorweekt.
Maak een sopje van lauw water met een klein scheutje milde afwasmiddel. Wring je doek of spons goed uit zodat er bijna geen water meer uit komt. Test eerst op een onopvallende plek, bijvoorbeeld achter een kast of schilderij.
Work altijd van boven naar beneden en dep meer dan dat je wrijft. Wrijven kan de kleur dof maken of zelfs de structuur van het behang beschadigen. Na het schoonmaken even een droge doek erover om overtollig vocht weg te nemen.
Hardnekkige vlekken te lijf gaan
Sommige vlekken zijn gewoon koppig. Denk aan vingerafdrukken van de kids, koffievlekken of die mysterieuze vlek waar je nooit achter bent gekomen hoe die daar terecht is gekomen.
Vetvlekken oplossen
Vetvlekken zijn vervelend omdat ze vaak in het behang trekken. Leg er eerst keukenpapier overheen en strijk er voorzichtig overheen met een lauw warme strijkbout. Het papier zuigt het vet op. Herhaal dit met schoon papier tot er niks meer wordt opgezogen.
Zit er nog een vlek? Maak dan een pasta van baking soda en water. Smeer dit op de vlek, laat een kwartiertje zitten en borstel het er voorzichtig af met een oude tandenborstel.
Inkt en balpen wegkrijgen
Inkt is lastig, maar niet onmogelijk. Spray wat haarspray op een wattenstaafje en dep voorzichtig op de vlek. De alcohol in de haarspray lost de inkt op. Werk van de buitenkant van de vlek naar binnen toe, anders wordt hij alleen maar groter.
Een andere truc is om wat spiritus op een doekje te doen en heel voorzichtig te deppen. Maar test dit eerst! Sommige kleuren kunnen verkleuren door alcohol.
Krijt en potlood wegpoetsen
Krijt en potlood zijn eigenlijk best makkelijk weg te krijgen. Een gewoon gummetje doet vaak al het werk. Wrijf heel zacht, niet te hard, anders beschadig je de ondergrond.
Voor hardnekkige potloodstrepen kun je ook een stukje oud brood gebruiken. Kneed het tot een balletje en rol het over de vlek. Klinkt gek, maar het werkt echt.
Natuurlijke schoonmaakmiddelen gebruiken
Niet iedereen wil chemische schoonmaakmiddelen gebruiken, zeker niet in de slaapkamer of kinderkamer. Gelukkig kun je met spulletjes uit je keuken ook heel veel bereiken.
Witte azijn is een wondermiddel. Meng het met water (1 deel azijn, 3 delen water) en je hebt een natuurlijke reiniger die ook nog eens bacteriën doodt. Let op: test eerst of je behang niet verkleurt.
Baking soda gebruik je voor vlekken. Maak er een pasta van met water en laat het even inwerken. Het trekt vuil en geurtjes eruit zonder schurende werking.
Een mix van citroensap en water helpt tegen schimmelplekken. Spray het op, laat vijf minuten zitten en neem het af met een schone, vochtige doek. De zuurgraad van citroen remt schimmelgroei.
Problemen met vocht en schimmel
Vochtplekken en schimmel op behang zijn niet alleen lelijk, ze kunnen ook ongezond zijn. Het belangrijkste is om de oorzaak weg te nemen – anders kom je er nooit vanaf.
Check eerst waar het vocht vandaan komt. Opstijgend vocht zie je meestal onderaan de muur. Lekkage van buiten herken je aan vlekken die na regen erger worden. Condensatie krijg je vooral in badkamers en keukens waar veel wordt gestoomd.
Voor schimmel op vinylbehang kun je de azijnoplossing gebruiken die ik eerder noemde. Bij gewoon papierbehang is het meestal beter om het beschadigde stuk weg te knippen en opnieuw te behangen. Schimmel gaat vaak zo diep dat schoonmaken niet meer helpt.
Zorg altijd voor goede ventilatie nadat je schimmel hebt weggehaald. Laat ramen open staan of zet een ventilator aan. Vochtige lucht is het paradijs voor schimmel.
Specifieke behangsoorten aanpakken
Verschillende materialen vragen om verschillende aanpakken. Wat goed werkt voor vinyl kan rampzalig zijn voor textielbehang.
Vliesbehang schoonmaken
Vliesbehang is redelijk stevig, maar nog steeds gevoelig voor te veel water. Gebruik de licht vochtige doek methode die ik eerder beschreef. Voor vlekken kun je wat milde zeep toevoegen aan het water.
Na het schoonmaken laat je het natuurlijk drogen – geen haardroger of kachel erbij zetten. Dat kan het behang laten krimpen of de naden laten opengaan.
Vinylbehang onderhouden
Dit is het makkelijkste type om schoon te maken. Je kunt er gerust wat meer water op gebruiken en de meeste schoonmaakmiddelen zijn geen probleem. Zelfs een allesreiniger verdraagt dit behang meestal wel.
Voor zeer vuil vinylbehang in de keuken kun je zelfs een zachte borstel gebruiken. Werk in kleine stukjes zodat het sop niet opdroogt op het behang.
Textielbehang verzorgen
Hier moet je echt voorzichtig mee zijn. Alleen stofzuigen of droog afstoffen is veilig. Voor vlekken is het meestal beter om een professional te bellen dan om zelf te experimenteren.
Als je per se zelf iets wilt proberen, gebruik dan een heel droog schoonmaakmiddel zoals droge shampoo voor tapijten. Spray het op, laat het intrekken en zuig het weg.
Gereedschap en materialen die je nodig hebt
Met de juiste spullen maak je het jezelf een stuk makkelijker. Je hoeft niet veel te hebben, maar kwaliteit loont wel.
Een paar goede microvezeldoeken zijn onmisbaar. Die zijn veel beter dan gewone doeken omdat ze stof en vuil echt vastpakken. Koop er meteen een paar, want je hebt schone nodig voor het naspoelen.
Een zachte borstel help bij het afstoffen van gestructureerd behang. Een oude tandenborstel is perfect voor kleine vlekjes en hoekjes.
Voor schoonmaakmiddelen heb je meestal niet meer nodig dan milde afwasmiddel, witte azijn en baking soda. Dat zijn ook nog eens de veiligste opties voor in huis.
Een plantenspuit is handig voor het maken van schoonmaakoplossingen. Je kunt precies doseren hoeveel je nodig hebt zonder dat je per ongeluk het behang doorweekt.
Voorkomen is beter dan genezen
Een beetje preventie scheelt later heel veel schoonmaakwerk. Zeker in ruimtes waar veel gebeurt, zoals de keuken of kinderkamers.
In de keuken kun je glasplaatjes achter het fornuis hangen. Die zijn makkelijk schoon te maken en beschermen je behang tegen vetvlekken. Voor kinderkamers zijn afwasbare verfsoorten vaak praktischer dan behang, vooral op kinderhoogte.
Regelmatig stofzuigen helpt enorm. Een keer per maand over je behang gaan met de borstelkop van je stofzuiger voorkomt dat zich een dikke laag stof opbouwt.
Let ook op de luchtvochtigheid in huis. Te vochtig en je krijgt schimmel, te droog en papieren behang kan gaan scheuren. Tussen de 40 en 60 procent luchtvochtigheid is ideaal.
Trouwens, als je ook buitenshuis graag schoonmaakt, bekijk dan ook onze gids over tuintegels schoonmaken met een hogedrukreiniger. Daar kun je wel wat meer kracht gebruiken dan bij behang!
Behang schoonmaken hoeft geen ramp te zijn als je weet wat je doet. Begin altijd voorzichtig, test op een onzichtbare plek en werk stap voor stap. De meeste vlekken zijn te verwijderen als je er snel bij bent. En als het echt niet lukt? Soms is een nieuw stukje behang gewoon de praktische oplossing. Beter een kleine reparatie dan een hele muur vol beschadigingen door te veel experimenteren.
5 Essentiële FAQ’s over het Schoonmaken van Behang
1. Hoe verwijder ik schimmel van behang zonder het te beschadigen?
Voor vinylbehang meng je 7 delen witte azijn met 3 delen water. Dep voorzichtig met een microvezeldoek op de schimmelplekken en laat 5 minuten inwerken. Voor papierbehang gebruik je een pasta van baking soda en water, 10 minuten laten inwerken en voorzichtig wegborstelen. Bij diepe schimmel of achtergrondvocht is professionele hulp nodig.
2. Kan ik azijn op alle types behang gebruiken?
Vinylbehang en vliesbehang kunnen veilig gereinigd worden met verdunde azijn (1:3 met water). Voor papierbehang is azijn riskant vanwege de zuurgraad – gebruik dit alleen extreem verdund (1:10) bij hardnekkige vlekken. Bij textiel of historisch behang helemaal vermijden. Test altijd eerst op een onopvallende plek.
3. Wat is de veiligste manier om delicaat of historisch behang schoon te maken?
Begin altijd met droog stofzuigen op lage stand met zachte borstel. Voor lichte vlekken gebruik je een droge reinigingsspons. Vermijd vocht zoveel mogelijk. Bij historisch behang is professionele conservatie sterk aanbevolen, omdat verkeerde reiniging onomkeerbare schade kan veroorzaken.
4. Is stomen een effectieve methode voor het reinigen van behang?
Stomen is alleen veilig voor waterbestendige materialen zoals vinyl of vliesbehang, en dan nog alleen met droge-stoomstand op lage intensiteit. Voor papierbehang is stomen af te raden vanwege hitte- en vochtschade. Voor routinereiniging zijn zachte, droge methoden altijd beter.
5. Hoe vaak moet ik mijn behang schoonmaken?
Stofzuigen: elke 1-2 maanden, vaker in drukke ruimtes. Lichte reiniging met vochtige doek: om de 3-6 maanden voor de meeste kamers. Vlekken direct aanpakken om permanente verkleuring te voorkomen. In vochtige ruimtes zoals badkamers maandelijks controleren op schimmel.
